Christian Bertram (1962) is docent architectuurgeschiedenis en woont in Amsterdam.
Mijn specialisaties zijn architectuurgeschiedenis vanaf 1800, de geschiedenis van de tuin- en landschapsarchitectuur en de link tussen architectuur en ideologie.
Jaren geleden ben ik met een Erasmusbeurs naar Amsterdam gekomen om Nederlandse tuinprenten te bestuderen. Sinds enige jaren geef ik samen met een collega het archiefvak in de master Stads- en architectuurgeschiedenis.
Amsterdam als koloniale stad
Ik ben architectuurgeschiedenis en tuin- en landschapsgeschiedenis gaan studeren omdat de leesbaarheid van de gebouwde en groene omgeving me fascineren. De mogelijkheid dus om informatie direct uit gebouwen en landschap te ontlenen en vervolgens de geschiedenis, logica en de zin van vormgeving te ontsluieren en in een theoretisch kader te plaatsen.
Het lezen van (stads)landschap
Als je architectuur, stad en landschap kunt ‘lezen’ heb je op elke willekeurige plek zowel
houvast als een boeiend studieobject. Hierop sluiten onder meer mijn colleges Visuele
Analyse en Materialen en Technieken in het eerste jaar aan en, in het tweede jaar, de grote buitenlandexcursies, bijvoorbeeld naar Praag, New York of Berlijn & Potsdam. Mijn favoriete plekken zijn dan ook steden en gebouwen die hun verhaal in stratenpatronen, gevels, opschriften en beeldhouwwerken met zich mee dragen en uitdagen deze aanwijzingen te ontraadselen. Een heel goed voorbeeld voor zo’n uitdagende stad is Berlijn, waar ik Kunstgeschiedenis en Rechten heb gestudeerd.
Theorie met historische dimensie
Mijn interesse in theoretische onderbouwing kon ik onder meer kwijt in een overzicht over buitenplaatsen in Noord-Holland en een boek over het oeuvre van de hedendaagse
landschapsarchitect Michael van Gessel. De historische dimensie van tuin- en
landschapsarchitectuur brengen we onder de aandacht in het Platform Groen Erfgoed bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Ook studenten geven hier lezingen over hun scriptieonderzoek. Natuurlijk zijn gebouwen en landschappen niet onze enige primaire bronnen. Met veel plezier geef ik daarom samen met een collega het vak ‘De stad en het archief’ in de master stads- en architectuurgeschiedenis. Kern van het vak is het prikkelen en ontwikkelen van wat we ‘archieffantasie’ noemen; de vraag dus waar het sleutelen aan (en het gebruik van) de stad archiefmateriaal gegenereerd zouden kunnen hebben.
Tenslotte: als lid van de redactieraad van het (nu voltooide) project Decolonial Dialogues aan de UvA heb ik me bezig mogen houden met onze omgang met het koloniale verleden van Nederland.
Meer over Christian Bertram | UvA website
E: C.A.H.H.Bertram@uva.nl