De keuze die ik als tiener maakte voor de studie kunstgeschiedenis in Groningen, was behoorlijk gevoelsmatig. Naarmate ik leerde dat ‘kunst’ niet alleen kunstobjecten, maar zelfs hele steden en landschappen omvatte, was ik om. Dat je de gebouwde omgeving daarbij kunt zien als de uitkomst van ideeën, vond ik echt een openbaring. Inmiddels weet ik dat die studie de beste keus was. Als je weet hoe je de stad kunt ‘lezen’, is elke wandeling of fietstocht een feestje!
Na mijn studie heb ik verschillende dingen gedaan. Ik schreef mee aan publicaties en artikelen, deed cultuurhistorisch onderzoek voor de herbestemming van gebouwen, en ik werkte als adviseur op het gebied van ruimtelijke kwaliteit en monumenten. In 2023 rondde ik mijn proefschrift af over de geschiedenis van de toeristische stad Amsterdam. Als architectuurhistoricus kun je namelijk heel veelverschillende dingen doen!
Favoriete gebouwen
Mijn favoriete gebouwen zijn gebouwen die met veel fantasie zijn ontworpen, die je in een andere wereld brengen. Zoals de hoge Gotische kathedralen, de 19e eeuwse mondaine warenhuizen of de eerste, zo sierlijk vormgegeven Amerikaanse wolkenkrabbers. Maar net zo goed houd ik van bouwwerken die intimiderend zijn, zoals de brutalistische monsters uit de jaren zestig, of gebouwen die gelden als mislukt. Daar kun je je dan weer afvragen: waarom staat het hier, welke ideeën zitten hierachter?
De werking van de gebouwde omgeving
Interessanter nog dan hoe het is ontworpen, vind ik om te zien hoe architectuur ‘werkt’. Dan gaat het om hoe gebouwen en plekken dagelijks worden gebruikt, door mensen worden toegeëigend. Fabrieken die musea worden, een buitenwijk die gaandeweg deel wordt van de stad. Een plein dat ooit het trefpunt was voor handel, maar nu wordt overspoeld door fotograferende toeristen. Het is fascinerend om te zien hoe de stad in de loop der tijd steeds opnieuw van betekenis verandert. Door veranderde behoeften en onvoorziene gebeurtenissen, maar ook door onze eigen blik: doordat we er steeds anders naar kijken.
Dat is zo leuk aan architectuur. Gebouwen lijken roerloos en vanzelfsprekend, maar ze veranderen doorlopend. Ze zijn niet alleen kunstwerken of herinneringen aan een verleden. Ze vormen de ruimte waar je je dagelijks in bevindt. Architectuur is altijd en overal om je heen!
Meer over Sophie van Ginneken | UvA website
E: S.F.L.vanGinneken@uva.nl